Besin zehirlenmesi çoğunlukla hafif geçirilen ama ölümcül de olabilen bir hastalıktır. Tüketilen besin eğer bakteri veya toksinlerle kontamine olmuşsa zehirlenme riski artar ve besi yerine göre hızla üreyip sayıları milyonlara ulaşabilir. En sık karşılaşılan türleri E.koli, salmonella ve kampilobakterdir.
Besinlerin saklama koşulları, hijyenik ortamda bulunması elbette önemli ama bazı yiyecekler daha çabuk bozulabilmekteler.
Balık
Pişmemiş balıkta scombroid toksinleri bulunabilmektedir. Aynı zamanda histamin zehirlenmesi olarakta bilinen scombroid zehirlenmesi herkesin karşılaşabileceği bir zehirlenme türü.
Çiğ veya az pişmiş et
Et tüketirken etin pişmiş veya az pişmiş olması tercih meselesi ama bu sizin sağlığınızı etkileyecekse dikkat etmekte fayda var. Çiğ ette E. koli, salmonella ve kampilobakter bulunabilmektedir ve siz az pişmiş olarak tüketeceksiniz bu bakterilere de maruz kalacaksınız.
Domates
Tek başına bakteri içermese de diğer yiyeceklere çok kolay bakteri özellikle salmonella ve toksik madde taşıyabilen domates çiğ olarak tüketilecekse çok iyi yıkanmalı ve kabuğu soyularak tüketilmelidir.
Dondurma
Diyet listelerinde masum tatlı olarak tüketilen, yaz aylarının favorisi olan dondurma yine sıklıkla besin zehirlenmesine neden olabilmekte. Sütün pastorize edilmeden kullanılması, çiğ yumurta ilave edilmesi zehirlenme riskini artırmakta. Güvenilir marklardan tercih etmek zehirlenme riskini de minimuma indirmektedir.
Midye
Çiğ veya az pişmiş et gibi deniz mahsulleri de aynı tehlikeyi içermekteler. Özellikle midye çok çabuk kontamine olabilen bir yiyecek, norovirüs, hepatit A dahi içerebilmekte. Midyenin iyi pişmiş olması önemli.
Peynir
Üretiminde hijyene önem verilmesi gereken peynir bakteri oluşumuna da en uygun besi yeridir. En çok salmonella riski taşır ama yumuşak, kremsi peynirlerde de listeria riski de yüksektir.
Süt
Pastorize veya sokak sütü olsun sütte E.koli, salmonella ve listeria riski bulunabilir. Sokak sütü dış etkenlere daha çok maruz kaldığı için elbette risk onda daha fazladır.
Yeşil yapraklı sebzeler
Hayvan artıklarına, uygun olmayan hasat ve saklama koşullarına maruz kalmışsa marul, roka, tere, ıspanak, madımak, maydanoz gibi bitkiler E.koli ve salmonella taşıyabilmekteler. Tüketmeden önce sebzeler çok iyi yıkanmalı hatta bir süre sirkeli suda bekletilmelidir.
Yumurta
Sıklıkla tükettiğimiz yumurta besin zehirlenmelerinin de başında gelmektedir. En çok salmonellaya neden olan yumurta çiğ olarak tüketilmemeli, iyi pişmiş olarak tercih edilmelidir.
Diyetisyen Özlem Sert Aydın
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder